3-juli 2023 Nannet Alkema (ouder klas 3, klankbordgroep)

Vrijheid binnen grenzen

Samen met Michel (Romeijn, red.) stap ik onaangekondigd de klassen binnen voor een kijkje achter de schermen. In de Klimaat-pilotklas voeren leerlingen en docent een geanimeerd gesprek over hun ecologische voetafdruk. In de andere pilotklassen die we bezoeken werken leerlingen in groepjes aan gezamenlijke opdrachten. 

“Wat de pilot leuk maakt is dat het voor mij veel duidelijker is wat je kán met de lesstof. Het is niet alleen maar leren uit een boek, je ziet ook echt hoe je de kennis kunt toepassen”, zegt een leerling als ik vraag wat ze van de pilot vindt. “Je wordt een beetje losgelaten en krijgt meer ruimte voor je creativiteit”, vult een andere leerling aan, “Normaal is elk lesuur strak ingeregeld en voorbereid, nu mag je zelfstandiger werken en heb je wat meer controle over de dag.” Een leerling die naast haar staat vindt dat juist wat lastig: “Ik hou toch meer van een duidelijke structuur en heldere opdrachten, want het is voor mij wel een beetje zoeken zo.” 

Opvallend is dat meerdere leerlingen benoemen dat in de pilot het contact met de leraren fijner is. “Ik heb het gevoel dat de leraren het zelf ook leuk vinden”, vertelt een van hen. “Op de een of andere manier voelt het allemaal wat losser aan, wat vrijer”, zegt een andere leerling. 

Vrijer voelt het ook na schooltijd: omdat er geen huiswerk en geen toetsen in de agenda staan, is er meer ruimte voor hobby’s, een bijbaantje en afspreken met vrienden. Ook wordt de latere start van schooldagen, meer passend bij het ritme van de tiener, bijzonder gewaardeerd. “De balans tussen school en vrije tijd is beter”, hoor ik hier thuis ook geregeld zeggen.

Vrijheid is misschien wel het sleutelwoord van de pilot. Binnen grenzen natuurlijk: de infographic die leerlingen moeten maken over hun eigen ecologische voetafdruk moet gewoon op 21 juni af zijn.

5-juni 2023 Stefan Louw (docent natuurkunde)

Het thema Heelal binnen de pilot is ontstaan uit de nieuwsgierigheid leerlingen. Op de vraag wat ze graag wilden leren buiten de reguliere stof, werden er veel boeiende vragen gesteld over de werking van het heelal, de plaats van de aarde in het heelal, zwarte gaten en buitenaards leven.

Het thema is niet alleen theorie, maar ook praktische opdrachten. Deze combinatie zorgt ervoor dat de leerlingen vaak actief bezig zijn, wat prachtig is om te zien.

Als eindopdracht werken alle leerlingen samen aan de bouw van een planetarium in de stad Groningen. Het stadsplanetarium is een schaalmodel van ons zonnestelsel en zal een van de grootste in Nederland worden. De zon wordt een gouden bol van wel 2 meter in diameter, de aarde is slechts zo groot is als een knikker en ligt 200 meter van de zon af. Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en nog veel meer zullen op verschillende locaties in de stad te zien zijn. Zelfs voorbij Loppersum zullen objecten uit ons zonnestelsel te bewonderen zijn.

31-mei 2023 Ernst van den Bogaart (leerling klas 3)

Na vier weken kan ik terugblikken op het themaonderwijs. Twee dikke pluspunten zijn de extra vrije tijd voor mijn eigen dingen en de wekelijkse mix van onderwerpen. Hierdoor zal ik waarschijnlijk veel geleerd hebben, misschien wel meer dan met gewoon onderwijs, al zullen we dit nooit weten.

Allereerst die extra vrije tijd buiten school. Ik heb meer tijd om te schaken, sporten, en om te gaan met mijn vrienden. Dit heeft een positieve impact gehad op mijn humeur en balans. Het fijnste is toch wel de afwezigheid van huiswerk, al ben ik sceptisch of dat een positieve impact heeft op mijn ontwikkeling. Je kan zeker stellen dat het een heel andere vorm van onderwijs is.

Interessant is die dagelijkse afwisseling van onderwerpen, waarbij verschillende vakken 1 worden, met de vreemste combinaties mogelijk. Elke dag ontdek ik weer iets nieuws en hierdoor doe ik kennis op, ook van onderwerpen waar ik zelf nooit naar had gezocht.

Er is echter ook een negatief aspect: sommige onderwerpen trekken mijn interesse minder, waardoor ik minder gemotiveerd ben om me er volledig op te richten. Dit kan soms leiden tot verminderde betrokkenheid en minder voldoening. Maar al met al ben ik vrij positief over deze vorm van onderwijs. Het geeft me de vrijheid om mijn passies te volgen, mijn nieuwsgierigheid te ontwikkelen en mezelf op verschillende manieren te stimuleren met buitenschoolse activiteiten.

 12-mei 2023 Roef Zondag (leerling klas 3)

De eerste twee weken zijn bijna voorbij en ik ben eigenlijk best wel verrast. Allereerst heb ik nu veel meer tijd om bezig te gaan met dingen buiten school die ik leuk vind. Ik kan nu een stuk meer tijd stoppen in hockey en ik kan meer doen met vrienden buiten school. Het is ook super leuk dat we school kunnen combineren met creative dingen doen en dat je de dingen die je hebt geleerd kan toepassen op bijvoorbeeld het maken van parfum.

Het is ook leuk dat je iedere dag bezig bent met een ander onderwerp, daardoor word het ook nooit saai en heb je iedere week weer zin om opnieuw bezig te gaan aan het onderwerp.

Als ik kijk naar alle onderwerpen vind ik niet alle onderwerpen het leukst, maar dat kan natuurlijk ook niet want sommige onderwerpen interesseren je meer dan de andere. Het is ook relaxed dat je op sommige dagen pas het tweede uur begint en dat je altijd om drie uur klaar bent daardoor heb je in de middag nog genoeg tijd om andere leuke dingen te doen.

Ik hoop wel dat we bij het onderwerp heelal na de opdrachten die we iedere keer moeten maken ook nog een keer iets gaan doen op een andere manier, want na een tijdje word het een beetje saai, maar dat zal na de opdrachten ook veranderen want dan gaan we ook andere dingen doen.

Bij de andere onderwerpen doen we wel de hele tijd verschillende dingen en dat vind ik leuker uiteindelijk.

11-mei 2023 Marleen Schoonhoff (docent geschiedenis)

Nu we een aantal weken op weg zijn begint de pilot weer een duidelijke vorm aan te nemen in school. De eerste collages zijn gemaakt en leerlingen weten wat ze de komende weken gaan doen.

Zelf werk ik mee aan het thema "Klimaat" en het thema "De Ander en Ik". Ik beide thema’s is in de eerste week gewerkt aan een introductie van het thema en een exploratie van het eigen perspectief op het thema. In dit soort opdrachten is het altijd spannend of leerlingen met leuke dingen komen. Gelukkig kwam dat ook dit jaar helemaal goed. Het veranderende klimaat werd verbeeld in gescheurde en verknipte National Geographic tijdschriften. En de identiteit van de leerlingen werd verbeeld in een collage. Hierbij kregen docenten en klasgenoten in beeldende vorm te zien wie de leerlingen zijn, en waarmee ze zich identificeren.

Ik kijk uit naar de dingen die in de komende weken gaan ontstaan. Zo ben ik heel benieuwd wie leerlingen gaan interviewen voor het thema De Ander en Ik, en wat voor kunstzinnige verwerking ze daarvan gaan maken. En ten slotte verheug ik me enorm op de resultaten die uit het warmtestress onderzoek gaan komen bij het thema Klimaat.

7-april 2023 Ido Kootstra (leerling klas 3)

Als leerling uit klas 3 kan ik zeggen dat ik best veel zin heb in de pilot. Allereerst vanwege de absentie van de toetsen. In de bovenbouw heb je natuurlijk elke periode een toetsweek, waardoor je in de reguliere weken bijna geen toetsen hebt.

Omdat je in de onderbouw maar één toetsweek hebt, heb je het hele schooljaar veel meer toetsen: non-stop toetsweek eigenlijk. In de pilot heb je geen toetsen. Dat is echt iets waar ik naar uitkijk. De hoeveelheid toetsen nu geeft mij, en vele klasgenoten, veel stress. 

Ook heb ik wel behoefte aan een keer wat anders. Na drie jaar lang ‘normale’ lessen volgen wil je wel eens iets anders. De thema’s waar je met verschillende vakken tegelijkertijd bezig bent vind ik wel interessant. Die manier van onderwijs is heel nieuw voor mij en het werken naar één eindopdracht (per thema) maakt de pilot ook wel overzichtelijk denk ik.

Ook de lestijden vind ik behoorlijk aantrekkelijk. Je begint het tweede uur en eindigt om 14:50. Ook hoef je in de meeste gevallen geen huiswerk te maken, dus als je thuiskomt heb je echt de hele middag vrij. Heel veel mensen in mijn omgeving (inclusief mezelf) lijkt dit fantastisch. Mijn vrienden die nu in de vierde klas zitten, en dus vorig jaar de pilot hebben gehad, zeiden ook dat ze soms gewoon een hobby moesten gaan zoeken omdat je thuis zoveel tijd hebt.

 
Over het algemeen kijk ik er dus positief naar uit, en ben ik vooral heel benieuwd.

4-april 2023 Lynette Vos (conrector onderbouw)